Πότε το ροχαλητό δεν είναι… αθώο;
Γράφουν ο Δρ. Κωνσταντίνος Λ. Λαμπρόπουλος, Χειρουργός Ωτωρινολαρυγγολόγος – Φωνίατρος, και η κα Ανδριάνα Ράζου, MD, MSc, PEB ORL – HNS, Επιστημονικοί Συνεργάτες του Τμήματος Μελέτης & Θεραπείας Διαταραχών Ύπνου και Ρογχοπαθειών
Το ροχαλητό είναι αρκετά συχνό σύμπτωμα, σύμφωνα με την ανακοίνωση η οποία έγινε τον Μάιο του 2018 από την AASM (American Academy of Sleep Medicine). Σε μελετη η οποία διεξήχθη σε 16 κράτη αποτυπώθηκε πως ο παγκοσμίως πάσχων πληθυσμός από αποφρακτική υπνική άπνοια, με κύριο σύμπτωμα το ροχαλητό είναι 936 εκατομμύρια!
Το ροχαλητό μπορεί να ακούγεται συνηθισμένο όμως δεν έιναι αθώο, είναι ο κύριος λόγος για τον οποίο ένας ύπνος δεν ξεκουράζει, αλλά μάλιστα επηρεάζει δυσμενώς την καθημερινότητα και την ποιότητα ζωής, καθώς μειώνει τόσο το επίπεδο υγείας αλλά και την αποδοτικότητα στην εργασία.
Γνωρίζοντας τις αιτίες του ροχαλητού, μπορούμε να δώσουμε λύση!
Μεγαλώνοντας ροχαλίζουμε
Οι συνήθειες του ύπνου αλλάζουν όσο μεγαλώνουμε. Ίσως χρειάζεται περισσότερος χρόνος για να αποκοιμηθούμε, ενώ η απόλαυση του ύπνου μειώνεται με το πέρας των ετών ( ανα δεκαετία χάνουμε 10 λεπτά ύπνου). Το ροχαλητό είναι άμεσα σχετιζόμενο με την ηλικία κι αυτό γιατί η γλώσσα (ένας πολύ δυνατός μυς) και οι μύες του λαιμού χαλαρώνουν κατά τη διάρκεια του ύπνου καθώς μεγαλώνουμε, προκαλώντας μια δόνηση στην εισπνοή. Αυτή η δόνηση είναι το γνωστό σε όλους μας ροχαλητό!
Το ανώτερο αναπνευστικό σύστημα είναι η εστία του ροχαλητού
Ανατομικές δομές στη μύτη και στο λαιμό, μπορεί να προκαλέσουν ροχαλητό π.χ. ένα σκολιωτικό (στραβό) ρινικό διάφραγμα, ρινικοί πολύποδες και υπερτροφικές αμυγδαλές ή κρεατάκια. Επίσης ένα επίμονο κρυολόγημα ή μια ρινίτιδα αλλεργικής αιτιολογίας μπορεί να φέρει ροχαλητό, συνήθως όμως παροδικό. Καθώς με το τέλος της ίωσης ή με τη θεραπεία της ρινίτιδας το ροχαλητό δε θα υπάρχει πια.
Η στάση του ύπνου…
Παρατηρείστε ότι το ροχαλητό σχετίζεται με τη θέση ύπνου. Αν σε ύπτια θέση το ροχαλητό είναι αφόρητο αλλά στο πλάι υποχωρεί, τότε έχετε να αντιμετωπίσετε μια περίπτωση «εξαρτημένου» ροχαλητού. Τα καλά νέα είναι ότι μπορείτε να εκπαιδεύσετε τον εαυτό σας με τη χρήση έξυπνων συσκευών που μπορούν να μειώσουν την πιθανότητα ροχαλητού.
Η κατανάλωση αλκοόλ…
Το αλκοόλ είναι ένα ισχυρό μυοχαλαρωτικό, προκαλώντας τη χαλάρωση των μυικών δομών στον ανώτερο αεραγωγό κατά τη διάρκεια του ύπνου, με αποτέλεσμα να δονείται στην αναπνοή. Το ίδιο φυσικά ισχύει και με άλλα μυοχαλαρωτικά και αγχολυτικά φάρμακα.
Η αύξηση του βάρους…
Ο υπέρβαρος ασθενής έχει υψηλό παράγοντα κινδύνου για πολλές ασθένειες και είναι… επιρρεπής και στο ροχαλητό. Είναι σημαντικό να αναφερθεί πως για την εξέταση εκλογής του ροχαλητού όπως και άλλων διαταραχών αποφρακτικής άπνοιας, την ενδοσκοπική μελέτη ύπνου ( Drug Induced Sleep Endoscopy), αποκλείονται οι ασθενείς με BMI >40.
Το ροχαλητό είναι ένας ισχυρός δείκτης της υπνικής άπνοιας και πρέπει να αξιολογείται από έναν επαγγελματία υγείας.
Στο πρωτοποριακό Τμήμα Μελέτης & Θεραπείας Διαταραχών Ύπνου και Ρογχοπαθειών της Κλινικής ΡΕΑ πραγματοποιείται πλήρης έλεγχος και προτείνεται ακριβές, εξατομικευμένο θεραπευτικό πλάνο βασιζόμενο σε:
ΩΡΛ και στοματοπροσωπική κλινική εξέταση
Ενδοσκοπικό έλεγχο ανώτερου αεραγωγού
Πολυσωματοκαταγραφική μελέτη ύπνου
Ενδοσκοπική μελέτη ύπνου
Τι είναι η ενδοσκοπική μελέτη ύπνου;
Η αξιολόγηση των αποφρακτικών διαταραχών ύπνου είναι πλέον εφικτή μέσω της ενδοσκοπικής μελέτης ύπνου. Πρόκειται για μια καινοτόμο εξέταση, τελείως ασφαλή καθώς πραγματοποιείται σε νοσοκομειακό πλαίσιο, ακολουθώντας ένα συστηματικοποιημένο πρωτόκολλο διάγνωσης, για να διαπιστωθεί η ακριβής ανατομική περιοχή απόφραξης του ανώτερου αεραγωγού. Ο εξειδικευμένος αναισθησιολόγος εισάγει τον ασθενή σε φαρμακευτικό ύπνο, μιμούμενο τον φυσικό ύπνο, και διενεργείται ενδοσκόπηση από ιατρική ομάδα ΩΡΛ διαπιστώνοντας το σημείο αλλά και το μηχανισμό της απόφραξης. Κατά τη διάρκεια της ενδοσκόπησης γίνεται συνεχής πολυσωματοκαταφραφική μελέτη ύπνου, με όλες τις μεταβλητές να λαμβάνονται υπόψη. Το θεραπευτικό πλάνο δοκιμάζεται (in vivo) για την αποτελεσματικότητά του με πολλαπλούς χειρισμούς και χρήσεις προθέσεων, δίνοντας με αυτό το τρόπο την δυνατότητα, η διάγνωση να είναι ακριβής και η προτεινόμενη θεραπεία να είναι η ιδανική για κάθε ασθενή. Αποφεύγονται έτσι χειρουργεία, τα οποία δε θα έδιναν λύση στο πρόβλημα του πάσχοντος.