ΚΕΝΤΡΟ ΟΣΤΙΚΗΣ ΠΥΚΝΟΤΗΤΑΣ
Μετά την ηλικία των 40 ετών και ειδικότερα στην εμμηνόπαυση, η πυκνότητα των οστών μειώνεται έντονα στις γυναίκες.
Η περιορισμένη μείωση την πυκνότητας των οστών λέγεται οστεοπενία, ενώ η εκτεταμένη λέγεται οστεοπόρωση.
Η σχέση γυναικών αντρών για προβλήματα των οστών είναι 4:1. Το 5% των γυναικών, ηλικίας άνω των 50 ετών, παρουσιάζουν οστεοπόρωση.
Αν η οστεοπόρωση εντοπίζεται κυρίως στα δοκιδώδη οστά όπως οι σπόνδυλοι, τότε προκαλεί έντονη μείωση του ύψους και καμπούριασμα. Αντίθετα, αν η εντόπιση είναι κυρίως στα φλοιώδη οστά, τότε τα προβλήματα εμφανίζονται στα μακρά οστά, όπως στο μηριαίο. Μην ξεχνάμε, ότι το κάταγμα στην κεφαλή του μοιριαίου σε ηλικιωμένες γυναίκες, μπορεί να προκαλέσει ακόμα και θάνατο.
Αν και άλλες μέθοδοι όπως η αξονική τομογραφία ή άλλες απλές πλάγιες ακτινογραφίες επιτρέπουν κάποιου βαθμού έλεγχο της οστικής πυκνότητας, όλοι συμφωνούν ότι η μέτρηση της οστικής μάζας με διπλή ενέργεια μέτρησης της απορρόφησης των ακτίνων Χ (DEXA) αποτελεί την ταχύτερη μέθοδο και αυτή με την μικρότερη ακτινοβολία.
Οι γυναίκες που πρέπει οπωσδήποτε να υποβάλλονται σε μέτρηση οστικής μάζας (DEXA) είναι:
- Γυναίκες κάτω των 65 ετών με εμμηνόπαυση και έναν από τους παράγοντες κινδύνου (βάρος < 57kg, προσωπικό ή οικογενειακό ιστορικό καταγμάτων, κάπνισμα)
- Όλες οι γυναίκες άνω των 65 ετών
- Γυναίκες που πιθανόν θα λάβουν ή λαμβάνουν θεραπεία για μείωση της οστικής μάζας
- Γυναίκες που λαμβάνουν ορμονική αναπλήρωση (ή έχουν λάβει τέτοια για αρκετό καιρό)
- Γυναίκες (ή γενικότερα άτομα) που θα λάβουν θεραπεία με κορτικοειδή για περισσότερο από έξι (6) μήνες ή άτομα με αυξημένο κίνδυνο οστεοπορωτικών καταγμάτων (ιδέ λίστα)
- Γενικά γυναίκες που παρακολουθούνται ή θεραπεύονται για διαταραχές της οστικής πυκνότητας θα πρέπει να επαναλαμβάνουν την μέτρηση της οστικής μάζας τακτικά (π.χ. ετησίως)
Κατά τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας (WHO), δύο μέρη του σώματος προσφέρονται για μέτρηση οστικής μάζας. Αυτά είναι οι σπόνδυλοι της οσφυϊκής μοίρας, της σπονδυλικής στήλης και το ισχύο. Η οστική πυκνότητα (BMD) μετράται σε g/cm2 και συγκρίνεται με αυτή των νεαρών φυσιολογικών γυναικών.
Το Τ- score που αναγράφεται υποδηλώνει τον αριθμό σταθερών αποκλίσεων που απέχει από το μέσο όρο των νεαρών γυναικών:
| Τ > 0 | BMD καλύτερο του φυσιολογικού |
| Τ = -1 έως 0 | Φυσιολογικά |
| Τ = -2,5 έως -1 | Οστεοπενία. Κίνδυνος για οστεοπόρωση στο μέλλον |
| Τ <-2,5 | Οστεοπόρωση. Χρήζει θεραπείας και ελέγχου για πιθανά κατάγματα |
Χαρακτηριστικά που αυξάνουν τον κίνδυνο μελλοντικού οστεοπορωτικού κατάγματος είναι:
- Η αδυναμία ή ανορεξία
- Η γρήγορη εμμηνόπαυση
- Η ρευματοειδής αρθρίτιδα
- Το κάπνισμα ή το αλκοόλ
- Το σύνδρομο Cushing
- Η πρωτοπαθής Χολική Κίρρωση
- Η περιορισμένη κινητικότητα (ηλικιωμένοι)
- Η δυσαπορρόφηση (εντερική)
- Το ιστορικό οστεοπόρωσης στην οικογένεια
- Ο υπερπαραθυρεοειδισμός
- Η θυρεοτοξίκωση και υπογοναδισμός
- Τα κορτικοστεροειδή
- Το πολλαπλό μυέλωμα
- Το κάταγμα μετά από μικρό τραύμα
- Οι ανωμαλίες σπονδύλων
- Η αμηνόρροια
- Η μαστοκυττάρωση
Υπηρεσίες Διαγνωστικών Τμημάτων
ΧΡΗΣΙΜΑ ΕΡΓΑΛΕΙΑ
