Απαραίτητα λιπαρά οξέα και εγκυμοσύνη

Γράφει η Αθανασία Τσαλίκη, MD, Μαιευτήρας Γυναικολόγος, Συνεργάτης Κλινικής ΡΕΑ

Τα απαραίτητα λιπαρά οξέα αποτελούν θρεπτικό συστατικό για την υγεία και λειτουργικότητα του σώματος, δεν παράγονται από τον οργανισμό γι’ αυτό πρέπει να ληφθούν από τη διατροφή.

 

Τα λιπαρά οξέα είναι 2 ειδών τα α Ω-3 και τα Ω-6. Και τα δυο είναι απαραίτητα για την καλή ανάπτυξη του νεογνού στην ενδομήτρια ζωή. Στο τρίτο τρίμηνο ένα έμβρυο έχει ανάγκη από 70 mg/ την ήμερα από Ω-3 και άλλα τόσα Ω-6.

Η διατροφή στο δυτικό κόσμο είναι πλούσια σε Ω-6. Tα βρίσκουμε στο αραβοσιτέλαιο, στο καρδαμέλαιο και στο ηλιέλαιο.

Ωστόσο, ελάχιστα τρόφιμα περιλαμβάνουν Ω-3, όπως τα ψάρια (σολομός, σαρδέλα, σκουμπρί, πέστροφα, τόνο βακαλάο, γλώσσα), θαλασσινά (μύδια, στρείδια, χτένια, αχιβάδες, γαρίδες), ιχθυέλαια και σε μικρότερες συγκεντρώσεις στο tofu, αμύγδαλα, καρύδια και μερικά φυτικά ελαία όπως το λινέλαιο (λαδί από λιναρόσπορο).

Τα Ω-3 είναι το εικοσαπεντανοϊκό οξύ (EPA), το Α-λινολενικό οξύ (ALA) και το δοκοσοεξανοϊκό οξύ (DHA). Ιδιαιτέρα το DHA είναι σημαντικό συστατικό του ανθρώπινου εγκέφαλου,  παίρνει μέρος στον μεταβολισμό της ινσουλίνης του εμβρύου, ανάπτυξης και εξέλιξης, δημιουργίας αιμοφόρων αγγείων και δημιουργία και ωρίμανση του κεντρικού νευρικού συστήματος.

Μέσος όρος δόσης Ω-3 είναι 200-300mg/ ήμερα που συνιστάται στις έγκυες που δεν τρώνε ψάρια στη δίαιτα τους. Λόγο πιθανής τοξικής μόλυνσης των θαλασσινών κάποιες γυναίκες αρνούνται να καταναλώσουν ψάρια στην διάρκεια της εγκυμοσύνης.

Η απαραίτητη δόση DHA είναι τουλάχιστον 200mg την ημέρα. Στην Αμερική οι γυναίκες σε αναπαραγωγική ηλικία καταναλώνουν ελάχιστο ψάρι (πηγή Ω3), περίπου 20mg την ημέρα, έτσι ελάχιστη ποσότητα περνάει στο έμβρυο. Έρευνες έχουν αποδείξει ότι η κοινωνικότητα και η διανοητική ικανότητα βελτιώνονται μέσω της καλύτερης λήψης Ω3 στη διάρκεια της εγκυμοσύνης.

Υπάρχει έρευνα που αποδεικνύει ότι οι έγκυες με υψηλοτέρα επίπεδα DHA παρουσιάζουν χαμηλότερα επίπεδα κατάθλιψης στη λοχεία.

Στην Αυστραλία μια έρευνα απέδειξε ότι όταν οι έγκυες κατανάλωναν 800mg DHA καθημερινά γεννιούνταν λιγότερα πρόωρα νεογνά (πριν τις 34 εβδομάδες κύησης), λιγότερα χαμηλού βάρους (κάτω των 2500gr).

Τα νεογνά που οι μητέρες τους κατανάλωναν συμπληρώματα Ω-3 στη δίαιτα τους είχαν μειωμένες πιθανότητες πνευματικής και σωματικής καθυστέρησης στη μετέπειτα ζωή τους. Παρουσίαζαν πιθανότητα λιγότερων αλλεργικών αντιδράσεων μειωμένα ποσοστά νεανικού διαβήτη και καλύτερη ποιότητα ύπνου. Ήταν πολύ πιο χαμηλό το συνολικό νούμερο εισαγωγών στη μονάδα εντατικής θεραπείας νεογνών και λιγότεροι νεογνικοί θάνατοι.

Μια ακόμη έρευνα απέδειξε ότι έγκυες με χαμηλή κατανάλωση Ω-3 είχαν 7,6 φόρες παραπάνω πιθανότητα να παρουσιάσουν προ-εκλαμψία.

Γενικά οι γυναίκες που κάνουν καθημερινή λήψη Ω-3 έχουν λιγότερες πιθανότητες να παρουσιάσουν καρκίνο μαστού, οστεοπόρωση και Αlzheimer.

Είναι τόσα πολλά τα πλεονεκτήματα που προσφέρουν τα Ω-3. Η πιθανότητα τοξικής μόλυνσης θαλασσινών μπορεί να μειωθεί χάρη στις επιστάμενες εξετάσεις από την επιτροπή υγειονομικού ελέγχου τροφίμων.

Άτομα vegetarian ή vegan μπορούν να προμηθευτούν Ω-3 από έλαια που προέρχονται από μικροφύκη (Schizochytrium sp.) που μπορούν να χρησιμοποιηθούν ως βιομάζα.

Σωστή διατροφή, χωρίς περιβαλλοντική μόλυνση μακροπρόθεσμα θα έχει σίγουρα απίστευτη επίπτωση στη βελτίωση της ανθρώπινης υγείας!