Δρ. Ευάγγελος Σακκάς, Μαιευτήρας Γυναικολόγος, Ειδικός στην Εξωσωματική Γονιμοποίηση, Επιστημονικός Συνεργάτης REA IVF, Μονάδα Γονιμότητας ΡΕΑ, Υπεύθυνος Gyn Care

 

Δυστυχώς, λίγα έχουν γραφτεί και ακόμα λιγότερα γνωρίζουν οι ασθενείς, για τον αθόρυβο εχθρό της γονιμότητας, την ενδομητρίτιδα. Μια γυναικολογική πάθηση που μπορεί να υποβόσκει και να κρύβεται καλά πίσω από την ανεξήγητη υπογονιμότητα, τις καθ’ έξιν αποβολές και τις αποτυχημένες προσπάθειες εξωσωματικής γονιμοποίησης.

 

Τι είναι η ενδομητρίτιδα;

Η ενδομητρίτιτιδα είναι μια φλεγμονή οξεία ή χρονιά του βλεννογόνου του ενδομητρίου λόγω εισόδου κάποιου μικροβίου. Το περιβάλλον του ενδομητρίου, της εσωτερικής κοιλότητας της μήτρας, είναι ιδιαίτερα σημαντικό για την επίτευξη αλλά και εξέλιξη μίας εγκυμοσύνης, αφού σε αυτό εμφυτεύεται το γονιμοποιημένο ωάριο και αναπτύσσεται το έμβρυο κατά τους εννέα μήνες της κύησης.

Αρκετές όμως γυναίκες αναπαραγωγικής ηλικίας, χωρίς να το γνωρίζουν και να παρουσιάζουν οποιοδήποτε σύμπτωμα, πάσχουν από ενδομητρίτιδα, με αποτέλεσμα να αντιμετωπίζουν δυσκολίες στη γονιμότητα, σύλληψη ή και αδυναμία επίτευξης εγκυμοσύνης.

Η ενδομητρίτιδα είναι συνήθως αποτέλεσμα βακτηριακής λοίμωξης, από παθογόνα μικρόβια που εισέρχονται στην κοιλότητα της μήτρας , εγκαθίστανται σε αυτή και δημιουργούν φλεγμονή στον ιστό της.

 

Τα συνηθέστερα μικρόβια που συναντάμε είναι:

• το μυκόπλασμα
• το ουρεόπλασμα
• τα χλαμύδια
• ο γονόκοκκος
• ο escherichia coli και εντερόκοκκος ( πιο σπάνια)

 

Οξεία μορφή ενδομητρίτιδας

Η οξεία μορφή ενδομητρίτιδας εμφανίζεται συνήθως μετά από:

• ιατρικές ενδομητρικές επεμβάσεις π.χ. απόξεση
• κατακράτηση τμήματος πλακούντα μετά από τοκετό

Η κλινική εικόνα είναι τυπική και περιλαμβάνει:

• υψηλό πυρετό
• δύσοσμες κολπικές εκκρίσεις
• έντονο πόνο στο υπογάστριο

Η διάγνωση είναι κλινική και εργαστηριακή με καλλιέργεια και απομόνωση του μικροβιακού παράγοντα.

Η θεραπεία της οξείας ενδομητρίτιδας γίνεται με ενδοφλέβια χορήγηση αντιβίωσης.

 

Χρόνια Ενδομητρίτιδα

Χρόνια ενδομητρίτιδα αποκαλούμε μια χρόνια κατάσταση λοίμωξης που έχει ριζώσει στο ενδομήτριο για τα καλά.

Η κλινική εικόνα είναι σχεδόν πάντα απούσα, ενώ ελάχιστες ασθενείς έχουν κάποιο ιδιαίτερο σύμπτωμα. Είναι ενδιαφέρον ότι αρκετές από τις γυναίκες με χρόνια ενδομητρίτιδα είχαν υποστεί μία απόξεση στο παρελθόν για διάφορους λόγους όπως π.χ. πολύποδα ή διακοπή κύησης.

Επιπρόσθετα, η απλή καλλιέργεια κολπικού και τραχηλικού υγρού αλλά και η pcr αίματος περιόδου είναι αβέβαιο αν θα μας αποκαλύψουν το μικρόβιο.

Εξαρτάται από την εμπειρία του γυναικολόγου να υποψιαστεί την παρουσία χρόνιας ενδομητρίτιδας, δίνοντας βάση στο ιστορικό της ασθενούς.

 

Τρόποι Διάγνωσης:

1. Διαγνωστική Υστεροσκόπηση.

Gold standard της διάγνωσης αποτελεί η διαγνωστική υστεροσκόπηση.

Γι αυτό επιλέγουμε να διεξάγουμε πάντα υστεροσκόπηση σε όλες τις υπογόνιμες γυναίκες ώστε να αποκλείει δυσάρεστες εκπλήξεις.

Ένας έμπειρος γυναικολόγος που εξειδικεύεται στην υπογονιμότητα μπορεί να αναγνωρίσει εκείνα τα κλινικά μικροσκοπικά σημεία που σχετίζονται με τη χρονιά ενδομητρίτιδα.

2. Χρώση CD138

Μόνιμη τακτική πρέπει να αποτελεί η διενέργεια βιοψίας του ενδομητρίου για αναζήτηση των πλασματοκυττάρων, η γνωστή στους περισσότερους ως χρώση cd138. Η μέθοδος είναι απλή και αντικειμενική, όμως συχνά μπορεί να είναι αρνητική και παρόλα αυτά η γυναίκα να πάσχει από ενδομητρίτιδα. Για αυτό η ερμηνεία και η καθοδήγηση κάθε περιστατικού οφείλει να είναι ξεχωριστή.

3. Καλλιέργεια ενδομητρικού ιστού

Η καλλιέργεια ενδομητρικού ιστού δυστυχώς δε βοηθάει, διότι συνήθως εξαιτίας επιμόλυνσης μας δίνει ψευδή θετικά αποτελέσματα.

4. Test Alice, Emma

Αρκετά συζητήσιμα είναι κάποια καινούρια τεστ όπως το alice test, emma test, τα οποία ανιχνεύουν DNA παθογόνων οργανισμών.

Σε κάθε περίπτωση, κάθε πληροφορία είναι χρήσιμη αλλά το βασικότερο όπλο στην ιατρική φαρέτρα αποτελεί η Υστεροσκόπηση.

 

Θεραπεία

Η αντιβίωση αποτελεί τη λύση του προβλήματος.

Το είδος της αντιβίωσης, η διάρκεια και ο τρόπος χορήγησής της παραμένει θέμα ιατρικής αντιπαράθεσης.

Εξωσωματική και Ενδομητρίτιδα

Πριν αποφασίσετε να προχωρήσετε με κάποια μέθοδο υποβοηθούμενης αναπαραγωγής, διερευνήστε στοχευμένα τα αίτια της υπογονιμότητας. Το ανάλογο πλάνο θεραπείας καθορίζεται μετά τη διερεύνηση των αιτιών ενώ είναι καταλυτικής σημασίας για το θετικό αποτέλεσμα οποιασδήποτε προσπάθειας.