Γράφει ο Δημήτρης Παπαδόπουλος, Κλινικός Εμβρυολόγος, Υπεύθυνος Εργαστηρίου Εξωσωματικής Κλινικής ΡΕΑ

Οι επαναλαμβανόμενες αποτυχημένες προσπάθειες εξωσωματικής γονιμοποίησης, είτε με φάρμακα, είτε σε φυσικό κύκλο απογοητεύουν τις γυναίκες που προσπαθούν να αποκτήσουν παιδί, κι εξοντώνουν το ζευγάρι τόσο ψυχολογικά, όσο και οικονομικά. Ο δανεισμός ωαρίων από γυναίκες νεαρής ηλικίας είναι μια δυνατότητα που μπορεί να δώσει σημαντικές ελπίδες στα υπογόνιμα ζευγάρια.

Η κάθε γυναίκα γεννιέται με ένα συγκεκριμένο αριθμό ωαρίων, που με την πάροδο των ετών της αναπαραγωγικής ηλικίας σταδιακά εξαντλούνται, ενώ δεν παράγονται καινούργια, δεν υπάρχει δηλαδή ωογένεση. Σε εκείνες τις γυναίκες που δεν διαθέτουν πλέον καλής ποιότητας ωάρια ή και καθόλου, λόγω ηλικίας, όπως και σε γυναίκες που βρίσκονται σε εμμηνόπαυση ή που έχουν υψηλή FSH, μπορεί να προταθεί η επιλογή γονιμοποίησης από δωρεά ωαρίων.

Τα ωάρια καλής ποιότητας, από μια νεαρή δότρια, μπορεί να παίξουν καθοριστικό ρόλο σε μια προσπάθεια εξωσωματικής γονιμοποίησης, ακόμη κι όταν το σπέρμα του άνδρα δεν είναι άριστης ποιότητας. Σε κλινική ερευνητική μελέτη της Μονάδας Γονιμότητας & Εξωσωματικής Γονιμοποίησης ΡΕΑ, που παρουσιάστηκε στο ετήσιο συνέδριο Ευρωπαϊκής Εταιρείας Ανθρώπινης Αναπαραγωγής & Εμβρυολογίας, τον Ιούλιο του 2017 στην Ελβετία, μελετήθηκε κατά πόσο άνδρες με σπέρμα κακής μορφολογίας και με κατακερματισμένο DNA μπορούν να αποκτήσουν δικό τους παιδί. Αποδείχτηκε ότι το σπέρμα με αυξημένο δείκτη κατακερματισμού, δεν επηρεάζει αρνητικά το αποτέλεσμα μιας προσπάθειας εξωσωματικής με μικρογονιμοποίηση, εφόσον έχει γίνει χρήση ωαρίων δότριας. Επομένως, ένα νεαρό ηλικιακά ωάριο φαίνεται να αποτελεί δυναμικό εργαλείο στα χέρια των ζευγαριών που προσπαθούν να τεκνοποιήσουν.

Η χρήση γενετικού υλικού από δότες γεννά ποικίλα ηθικά και συναισθηματικά διλήμματα. Από την μια πλευρά, το ζευγάρι δυσκολεύεται να εκφράσει συναισθήματα και σκέψεις που ενδέχεται να τους προκαλούν ενοχές, όπως για παράδειγμα, εάν θα πρέπει στο μέλλον να πουν στο παιδί τους την αλήθεια ή όχι, σχετικά με τη σύλληψή του. Σημαντικό ρόλο όμως παίζει και το κοινωνικό περιβάλλον. Πολλές φορές τα ζευγάρια διστάζουν να επιλέξουν τη γονιμοποίηση με δωρεά γενετικού υλικού, πιστεύοντας ότι δεν θα έχουν την υποστήριξη του φιλικού και οικογενειακού τους περιβάλλοντος.

Τα τελευταία χρόνια, η μονοκρατορία της θεωρίας του πόσο καθοριστικά είναι τα γονίδια μας έχει αρχίσει να δίνει τη θέση της στη δύναμη των επιγενετικών αλλαγών. Εάν και έως τώρα γνωρίζαμε τα ίχνη που αφήνουν τα γονίδιά μας, στις μέρες μας γνωρίζουμε εξίσου καλά τη σημαντικότητα των αποτυπωμάτων που δημιουργεί η ίδια η εγκυμοσύνη. Η μοναδική σχέση της μητέρας με το μωρό της ξεκινά από την εγκυμοσύνη, κορυφώνεται στον τοκετό και τους ακολουθεί για όλη τους τη ζωή!