Με αφορμή τη Διεθνή Ημέρα Γυναικών και Κοριτσιών στην Επιστήμη, η Κλινική ΡΕΑ τιμά την Katalin Kariko, χάρη στην πολύτιμη συμβολή της στην παρασκευή του εμβολίου κατά του SARS-COV-2.

Η Katalin Kariko, Βιοχημικός επιστήμονας και ερευνήτρια από την Ουγγαρία, μελέτησε επί δεκαετίες το αγγελιαφόρο RNA, πιστεύοντας ότι μπορεί να αποτελέσει ένα πολύ αποτελεσματικό, θεραπευτικό μέσo.

Τη δεκαετία του ’90, η Kariko δεχόταν συνεχώς απορρίψεις στα αιτήματά της για χρηματοδότητη, τόσο από την Κυβέρνηση των ΗΠΑ, όσο κι από μεγάλες εταιρείες ιδιωτικών συμφερόντων, όπως επίσης δεν έβρισκε υποστήριξη ούτε στους συναδέλφους της. Στη θεωρία, οι ιδέες της φάνταζαν σωστές κι αποτελεσματικές. Εφόσον ο ίδιος ο οργανισμός μας παράγει εκατομμύρια πρωτεΐνες για να μας κρατά ζωντανούς και υγιείς, χρησιμοποιώντας το mRNA ώστε να μεταδώσει το εκάστοτε μήνυμα στα κύτταρά μας, εάν μπορούσαμε να σχεδιάσουμε ένα mRNA δίνοντας τις πληροφορίες που θέλουμε, θεωρητικά μπορούσαμε να ενεργοποιήσουμε αυτή τη διαδικασία ώστε να θεραπεύσουμε οποιαδήποτε λοίμωξη, να αναστρέψουμε σπάνιες παθήσεις και να επιδιοθρώσουμε κατεστραμμένους ιστούς.  

Ωστόσο, στην πράξη, ένα συνθετικό RNA θα ήταν ευάλωτο στις φυσικές άμυνες του σώματος, ο οργανισμός θα το κατέστρεφε πριν προλάβει να «πληροφορήσει» τα κύτταρα-στόχους. Επιπλέον, αυτή η «επίθεση» του οργανισμού μας στο τεχνητό RNA ενδεχομένως να προκαλούσε βλάβες στην υγεία μας.

Τη λύση σε αυτό, ανακάλυψαν η Karikó και ο Weissman. Κάθε σκέλος του mRNA αποτελείται από τέσσερα μοριακά δομικά στοιχεία που ονομάζονται νουκλεοζίτες. Αλλά με την τροποποιημένη, συνθετική του μορφή, ένα από αυτά τα δομικά στοιχεία, όπως ένας τροχός που δεν ευθυγραμμίστηκε σε ένα αυτοκίνητο, έριχνε τα πάντα με το σήμα του ανοσοποιητικού συστήματος. Έτσι, οι Karikó και  Weissman δημιούργησαν ένα υβριδικό mRNA που θα μπορούσε να εισέλθει στα κύτταρα χωρίς να προειδοποιήσει τις άμυνες του σώματος.Το 2012, μαζί με τον Ανοσολόγο Drew Weissman, η Karikó έλαβε δίπλωμα ευρεσιτεχνίας για τις ανακαλύψεις της σχετικά με το mRNA. Ακόμη κι αν η Επιστήμη, για αρκετά χρόνια ακόμα δεν θα αξιοποιούσε τα πολύτιμα αυτά δεδομένα, αυτό αποτέλεσε τη σπίθα που κίνησε το ενδιαφέρον για χρηματοδότηση περαιτέρω ερευνών και πειραματισμών, ώστε σήμερα η ανθρωπότητα να έχει στα χέρια της μια νέα τεχνολογία πολλά υποσχόμενων εμβολίων. Στην περίπτωση του εμβολίου για τον SARS-COV-2, το mRNA, δηλαδή ο αγγελιαφόρος ριβονουκλεϊκού οξέος που εισέρχεται στον οργανισμό μας με τον εμβολιασμό, δίνει στα κύτταρά μας οδηγίες, ώστε να παράγουν πρωτεΐνες πανομοιότυπες με τις ακίδες που έχει στην επιφάνειά του o κορονοϊος. Η διαδικασίας αυτή προκαλεί ανοσολογική απόκριση και εντέλει μαθαίνει στον οργανισμό μας πως να προστατεύεται από τον υιό, όπως ακριβώς συμβαίνει και στη φυσική λοίμωξη από τον SARS-COV-2, χωρίς όμως στην πραγματικότητα να έχει μολυνθεί από αυτόν.

Η Katalin Kariko δεν έπαψε ποτέ να προσπαθεί και να πιστεύει ότι κάποια μέρα, η Επιστήμη θα αξιοποιήσει το mRNA υπερ της ανθρωπότητας, όπως η ίδια δήλωσε  “ Πότε δεν αμφέβαλα ότι θα λειτουργούσε.  Παρακολουθούσα τα δεδομένα από μελέτες για πολλά χρόνια και περίμενα... Ευχόμουν ότι θα ζήσω αρκετά χρόνια, ώστε να δω, αυτό για το οποίο δούλεψα τόσο σκληρά, να εγκρίνεται!.». Φέτος, η Kariko, προτείνεται από μέρος της επιστημονικής κοινότητας υποψήφια για βραβείο Νόμπελ.

Οι ανακαλύψεις από τις χρόνιες έρευνές της αποτέλεσαν τη βάση για το σημερινό εμβόλιο ενάντια στον ιό SARS-COV-2 που προορίζεται να σώσει τον κόσμο από την πανδημία της νόσου COVID-19.

Είναι βέβαιο πως η Katalin Kariko θα αποτελέσει έμπνευση για πολλές γυναίκες σε ολόκληρο τον κόσμο στο να ακολουθήσουν επιστημονική σταδιοδρομία αλλά και να μην εγκαταλείπουν ποτέ τις ιδέες τους και τα επιστημονικά τους όνειρα όπως και η ίδια δεν το έκανε ποτέ!